Agro-ecologie voor boeren, burgers en buitenlui
Door: Mark Shepard
Vertaling: Maranke Spoor en Lucas Brouns, Stichting Permacultuur Onderwijs ISBN 978-90-6224-042-5, Vonk uitgevers 2014/2019 (uitleg hieronder) Oorspronkelijke titel: Restoration agriculture: Real-world permaculture for farmers.Dit boek alvast inkijken?
Inhoudsopgave en voorwoord (pdf)Deel hoofdstuk 6 en 7
Deel hoofdstuk 9
Infoblad – Persbericht
Bestellen?
U kunt Herstellende landbouw bestellen via Stichting Permacultuur Onderwijs… Daarmee steunt u ons werk … U bestelt het boek door €29,95 euro + €3,95 [verzendkosten binnen Nederland] = €33,90 over te maken via ondergenoemde valuta/platforms. Vergeet u niet uw adres achter te laten via een mailtje naar ons mailadres boeken@permawijs.nl …En u ontvangt een gratis zakje verrassingszaad.
- Met Florijn kunt u bij ons betalen. Wellicht las u ook over de Florijn in de blog op deze website. www.betalenmetflorijn.nl
- In euro’s op rek.nr. NL58 RABO 0347 3714 34 t.n.v. Stichting Permacultuur Onderwijs, te Amersfoort.
- Wij zijn aangesloten bij Social Trade Circuit Nederland (United Economy). U kunt derhalve bij ons ook betalen met de bijbehorende credits (termijneuro’s). U vindt ons onder de naam SPO (Stichting Permacultuur Onderwijs).
- Wilt u via Hybrix betalen, dat kan wellicht ook, stuur ons dan even een berichtje alsjeblieft. www.hybrix.io
- Nadere gegevens van Stichting Permacultuur Onderwijs
Reacties van lezers…
“Ik heb met veel plezier en aandacht het door jullie vertaalde boek van Mark Shepard gelezen! Bedankt dat jullie dat, praktische en voor een leek begrijpelijke en aanstekelijke boek, hebben vertaald.”“Nu al voor de tweede keer het boek ‘Herstellende landbouw’ van Mark Shepard gelezen. Nog nooit zinniger dingen over voedsel kweken en landbouw bedrijven gelezen. Zeer aanprijzenwaardig.”
“Wat de inhoud betreft: het onderwerp interesseert me al langer en ik weet er al wel het e.e.a. vanaf.
Niettemin ben ik aangenaam verrast door vele nieuwe inzichten die Mark Shepard mij heeft aangereikt.
Bovendien is het prettig dat de schrijver een zeer toegankelijke stijl heeft en de concepten helder en vooral praktijkgericht weet neer te zetten.
De theoretische achtergrond is daarbij een mooie ondersteuning; gelukkig staat toepasbaarheid op 1 en theorie op 2; ik bezit nl ook boeken met veel theorie en (te) weinig casuïstiek.”
“Ik heb het boek van Mark Shephard trouwens uit… (…) Ik heb het uit, maar zo voelt het eigenlijk niet….. oftwel een boek wat ik nog wel eens lees / open zal slaan of raadplegen.
Een eyeopener!! Op heel veel verschillende vlakken / terreinen van landbouw, voedselvoorziening, economie en natuur/milieu….. ook dingen die zelf wel weet, maar die nu landen als er met een manier aankomt zoals t ook kan…..
De vertalers hebben hun best gedaan de Amerikaanse situatie ook naar West europa te vertalen. Het biedt geen kant en klare oplossingen / handleiding wat te doen, maar zet de lezer echt aan het denken: hoe kan ik in mijn situatie wat doen op die manier.
Leest makkelijk en eigenlijk is het ook een goed nieuws boek. Ik zou het iedereen wel aanraden ook te lezen.”
“Op dit moment lees ik in een adem (nou ja, een paar meer) het boek ‘Herstellende Landbouw’ van Mark Shepard. Dat zouden onze landbouwministers eens door moeten spitten. Permacultuur zou nodig eens als serieus alternatief gezien moeten worden voor de op hol geslagen monoculturen…” Gerard van Buiten, Hortularis Botanische Tuinen Universiteit Utrecht
“Bedankt voor de geweldige vertaling van ‘Herstellende Landbouw’ door Mark Shepard!! Heerlijk in het zonnetje aan het lezen in dat geweldige boek vol info, en ja, humor, terwijl mijn oudste dochter af en toe plaatjes komt kijken als ik weer hardop moet lachen. Ik krijg er spontaan kriebelende groene vingers van!”
“Jullie verdienen alle lof. Meestal als ik een boek lees dat vertaald is uit het Engels, is het met kromme teentjes omdat ik zelf ook vertaler ben en de snelheid vaak belangrijker lijkt dan de kwaliteit van de vertaling. Helemaal super gedaan dit!” Myrna van der Molen
“Stukje over geiten gelezen op p. 140. Wat een grappig boek. Ik ga het verslinden.” “Er spreekt een hoog gehalte uit van waarachtigheid. Wat Shepard schrijft komt op mij over als zeer betrouwbare informatie.” Emile Verheule
“Wat een prettig taalgebruik het lijkt wel woord-kunst!”
“Het boek leest prettig. Top! Wordt tijd voor grote perma-boerderijen ;-)”
“Het is een súper-boek!”
“Het boek Herstellende landbouw gaat onder ons team een rage worden.”
“Het is vlot geschreven zeg! (Of vertaald, dat kan ik natuurlijk niet weten.) En er zit ook echt humor in.”
“Revolutionair boek! Ik vind het zowel praktisch als filosofisch sterk.”
“Ben al op de helft, inspirerend.”
“De Engelse uitgave was voor mij al een meesterwerkje en de vertaling oogt fris (vooral ook door het gebruik van meer foto’s) en scherpzinnig (zoals de auteur zelf). Dus ga zo door!”
“Gewéldig boek! Weer een wat ruimere blik!”
“Ben onder de indruk! Feest van herkenning maar ook nieuwe en andere inzichten!”
“Het boek is iets verhalend en dat maakt het lezen makkelijk. De eyeopeners liggen met name in zijn mening over eenjarige gewassen en beschavingen die daar afhankelijk van waren waren, maar ook over alle voordelen van biodiversiteit en meerdere gewassen/bomen tussen naast elkaar, realiseert je hoe kwetsbaar de enkelvoudige bedrijven zijn geworden. Het doet wel een aantal beloftes die, als je hier aan begint, in het begin niet zomaar zullen uitkomen. Het is een enorme weg van vallen en opstaan me dunkt.
Ik denk dat de auteur ook wel invloeden heeft gehad van Allan Savory over holistic grazing ( ” mimicking nature”), en hij noemt ook Joe Salatin in zijn dankwoord) Een film / lezing die bij iedereen veel indruk maakt is deze
De kennis van grazen en beweiding neemt weer toe, en om bodem en grasland te verbeteren kun je er denk ik niet om heen de veestapel goed te roteren.”
Shepard Quotes!
Karbonaadjes zijn echt mijn favoriete vorm van plaagbeheer in de boomgaard!Een sojavervanger met een hazelnootsmaakje – wie wil dat nou niet?
Bosweides zijn een intensief gemanaged systeem, met als doel de gezondheid van het systeem als geheel. Bomen én weiland én vee worden gezamenlijk beheerd als een systeem.
Voedselverbouwers en voedselconsumenten zijn in een symbiotische relatie met elkaar verbonden om gezonde, meerjarige, eetbare ecosystemen te herscheppen. Jazeker, je kunt op een groene, gezonde planeet wonen en óók ham-kaaschips eten van hazelnootmeel!
Dikte en zoeknummers van dit boek
www.vonkuitgevers.nl2e druk 2019: ISBN 978-90-6224-042-5, Vonk uitgevers
1e druk 2014: ISBN: 978-90-6224-533-8, Uitgeverij Jan van Arkel
(Vonk uitgevers is de opvolgster van uitgeverij Jan van Arkel)
Paperback, 320 pagina’s + 2×16 pagina’s full color (extra foto’s).
Trefwoorden: agro-ecologie, permacultuur, boerenbedrijf, gemengd bedrijf, veehouderij, transitie, polycultuur, voeding, economie.
Vertaling: Maranke Spoor en Lucas Brouns, Stichting Permacultuur Onderwijs
Oorspronkelijke titel: Restoration agriculture: Real-world permaculture for farmers.
Repareer de planeet door wat je eet!
Een boek met oplossingen! Het betekent een radicale breuk met de praktijk van zaaien en oogsten, en dus met zowel de gangbare chemische als de gangbare ecologische landbouw. Het alternatief, bouwen aan vruchtdragende ecosystemen, biedt ons een duurzame en zekere toekomst. Uitgever Jan van Arkel: We hebben nog nooit zo’n hoopgevend boek gepresenteerd als dit.¨ Waar komt ons eten eigenlijk vandaan? Hoe verbouwen en consumeren we op een duurzame manier? Niet alleen agrariërs maar in feite iedereen die weleens iets eet, vindt in Herstellende landbouw: agro-ecologie voor boeren, burgers en buitenlui inzichten om te zorgen voor een voedselvoorziening die kan blijven bestaan. De mogelijkheden die Shepard met dit boek creëert zijn zeer divers, voedzaam, robuust, goed voor het leven op aarde en ook nog eens zeer werkbaar. Mark Shepard, die al 18 jaar herstellende landbouw bedrijft, laat zien hoe we onze voedselvoorziening kunnen omvormen tot een veerkrachtig, duurzaam geheel: door meerjarige gewassen te telen. Die kunnen ons blijven voeden in de toekomst, wanneer er minder hulpbronnen beschikbaar zullen zijn. Het is heel goed mogelijk ons basisvoedsel aan koolhydraten, eiwitten en vetten duurzaam te verbouwen. Maranke Spoor vertelt over dit boek:“Rijen bomen worden afgewisseld met rijen hazelnoten en o.a. asperges en courgettes, maar ook stroken weiland. Hij heeft koeien en varkens e.d. in dienst. Ze doen aan rotatiegrazen, plaagbeheer en meer. Doordat deze landbouwhuisdieren onderdeel zijn van het ecosysteem op zijn bedrijf heeft hij weinig kosten wat betreft inkoop van veevoer en heeft hij bovendien minder werk. Als het appelseizoen aanbreekt dan mogen de varkens de appels die vallen opeten, een prima manier van plaagbeheer want de appels waar wat mee is die vallen het eerst. Op een ander moment eten de varkens eikels, hazelnoten, moerbeien… En de koeien, die helpen met snoeien. daar waar de bomen gesnoeid mogen worden, worden de koeien binnengelaten. Ze grazen van de bomen en de kruiden en het gras.” (…) “Wat Mark Shepard op zijn bedrijf al 18 jaar doet is leren van de natuur, meteen de kortste definitie van permacultuur die ik ken. Het sluit ook prachtig aan bij het doel van permacultuur: voorzien in menselijke behoeften terwijl we de gezondheid van ecosystemen verbeteren of in stand houden.”‘Burgers en buitenlui’ zien in Herstellende landbouw hoe ons voedsel wordt verbouwd en welke keuzes we kunnen maken als consumenten. Ook doet u talloze ideeën op voor een uitvoerbaar en duurzaam beheer van de tuin of boomgaard. Agrariërs vinden in dit boek jarenlange ervaringen met een veerkrachtig bedrijf. Mark Shepard laat zien wat u kunt doen om tijdens aanpassingen de inkomsten te laten doorlopen. Op termijn laten zowel biodiversiteit als inkomstenstroom een stijgende lijn zien. We repareren de economie door te werken binnen de ontelbare mogelijkheden van de ecologische realiteit ter plaatse. Herstellende landbouw geeft een handleiding om natuurlijke, meerjarige agrarische ecosystemen op te bouwen, van de vierkante meter tot honderden hectares. Daarbij boots je natuurlijke ecosystemen na in een ontwerp dat een overvloed laat ontstaan. Zo laat je ecosysteemdiensten hun werk doen voor het leven op aarde, terwijl je ook voorziet in voedsel, bouwmaterialen, medicijnen en brandstoffen voor ons mensen.
Waarom agro-ecologie?
Rijst, tarwe, soja en maïs zijn allemaal zaden van eenjarige planten. Menselijke beschavingen hebben nog maar zo’n tienduizend jaar zo eenzijdig vertrouwd op de zaden van eenjarige planten voor veevoer en voor direct menselijk voedsel: dus voor ons basisvoedsel aan koolhydraten, eiwitten en vetten. Niet alleen is er eindeloze zwoegarbeid voor nodig, en tegenwoordig zeer veel fossiele brandstoffen… Eenjarige planten zijn een twijfelachtige keus: iedere beschaving die voor haar basisvoedsel vertrouwde op eenjarige gewassen, is teloorgegaan. Voor eenjarige gewassen moeten namelijk ecosystemen worden vernietigd. Biodiversiteit en bodemvruchtbaarheid lopen daarmee terug. Dit proces kan worden omgedraaid met het nodige ecologisch inzicht. Herstellende landbouw: agro-ecologie voor boeren, burgers en buitenlui helpt u een goed eind op weg met zulke inzichten. Tegelijk vormt het boek een concrete handleiding om hier daadwerkelijk mee aan de slag te gaan op een realistische manier.
De agro-ecologie uit dit boek werkt. Het is mogelijk ons basisvoedsel te produceren in meerjarige agrarische ecosystemen die het milieu en de biodiversiteit verbeteren. In een goed ontworpen agrarisch systeem kun je meer calorieën per hectare produceren dan met maïsteelt. Het hoeft niet steeds opnieuw te worden aangeplant, het voorkomt erosie, legt CO2 vast in de bodem, zorgt voor groeiende bodemvruchtbaarheid en kan worden beheerd zonder eindeloos geploeter en eventueel ook zonder input van fossiele brandstoffen.
Mark Shepard groeide op op het platteland van de Verenigde Staten in een familie van bosbouwers en boeren. Na studies in ecologie en techniek besloot hij in 1996 de bosbouw te combineren met landbouw en veeteelt. New Forest Farm is uitgegroeid tot een succes.
Op basis van onderzoek en ruime ervaring geeft Shepard in dit boek heldere instructies hoe je in opeenvolgende fasen bijvoorbeeld via agroforestry kunt toewerken naar een systeem van bosweides. Het vee graast volgens een geplande rotatie tussen allerlei fruit, noten en als je wilt ook lucratieve paddenstoelen. Een afwisselender bestaan, zonder zwaar te hoeven leunen op leningen bij de bank. Door veerkracht in te bouwen in het bedrijf, in de vegetatie en in het dierenbestand. Omdat een permacultuur-ontwerp zich baseert op de situatie en de wensen ter plaatse, zal een boerderij er niet overal hetzelfde uitzien. Dit boek van Shepard helpt om keuzes te maken.
Vertaling en bewerking
De ene vertaler, Maranke Spoor, geeft les in permacultuur. Hierin kan ze haar praktische ervaring combineren met haar bereidheid om altijd te blijven leren. In Herstellende landbouw ziet ze belangrijke ecologische inzichten aan het werk die de toekomst werkelijk duurzaam kunnen maken. De andere vertaler, Lucas Brouns, begon de dag nadat hij zijn diploma Taalbeheersing kreeg te werken in de tuinbouw. In zijn loopbaan wil hij samen met anderen een wisselwerking maken tussen onderwijs, zorg, landbouw, educatie en journalistiek. De uitgever, uitgeverij Jan van Arkel, startte onlangs een platform om kennis te delen over duurzame voedselproductie: ClubGroen.nl.
Inhoudsopgave
Noot van de vertaler: Repareer de planeet door wat je eet — 15 Voorwoord: Wat er gebeurt met beschavingen die vertrouwen op eenjarige voedsel gewassen — 171 Meerjarige landbouw
Sociaaleconomische sneeuwbal — 25 Minstens 400.000 lenen… — 28 Veerkracht: hoe de vis terugkeerde — 30 Productievere toestand — 32 Duurzaam basisvoedsel — 33
2 De situatie nu
Fossiel gepuf — 35 In de schaduw — 38 Slimme scheikunde — 40 Dobbelspel met virussen — 43 Het uniform gaat uit — 46
3 Grote voorbeelden
China en Corsica — 50 Ongemoeid en ongesnoeid — 51 In harmonie — 53
4 Uitdagingen
Piekolie — 58 Klimaatverandering — 60 Natuurlijke hulpbronnen — 62 Omgaan met nieuwe situaties — 63
5 Diversiteit en ecologische veerkracht
Onder het ijs vandaan — 66 Successie — 67 Weelderig golfterrein — 69 Zonlicht oogsten — 72 Gassen oogsten — 73 Regen en mist — 74 Levende verbindingen — 75
6 De natuur als spiegel
Langste dagen van het jaar — 77 De kale grond krijgt klappen — 79 Schaduwtolerantie — 81 De structuur van een 3D-systeem — 81 1 + 1 = 3 — 85
7 Stappen richting herstellende landbouw
Leer je bioom kennen — 87 Vind de rendabele sleutelsoorten — 88 Boots het systeem na — 90 Kies productieve cultivars — 91
8 Opties in verschillende klimaten
Gematigde oeverzones — 118 Noordelijke dennenbossen — 120 Taiga (Boreaal woud) — 121 Subtropen — 123
9 Het dierenbestand
Ecologische niches — 126 Zonder dieren geen zuurstof en geen eten — 128 Zorgvuldig ontwerp — 129 Bezettingsgraad — 131 Afrasteringen en andere aandachtspunten — 142 Gelijkmatiger en efficiënter — 145 Hogere productie met het vee — 145 Economische veerkracht — 146
10 Bijen en andere bestuivers
Hoe simpeler, hoe kwetsbaarder — 148 Volken splitsen — 150 Zwakke volken — 152 Beter geschikt — 153 Netheid en efficiëntie — 156 Ruige hagen — 159 Echte omstandigheden — 160 Uit zwermlust geboren — 161 De bruidsvlucht — 162 Bouwende bijen — 163
11 Voedzaam eten
Monsterachtige maïs — 165 Akkerbouw voor veevoer — 171 Het hele plaatje — 169 Reststroom uit ethanolproductie — 175 Werkelijke opbrengst — 175
12 Complete voeding uit meerjarige landbouw
Consumenten en reclyclers — 179 ‘Waar hebben we het over?’ — 184 Een rekensom — 186 Optimale fotosynthese in het weiland — 196 Briljant — 197
13 Hoe je begint
Water en zwaartekracht — 200 Aarde als levende spons — 201 Van helling tot drasland — 201 Schakelpunten in het landschap — 202 Verspreiden en laten inzinken — 203 Paddenpoelen als bassins — 204 Management op waterbasis — 207 Kruimige teelaarde — 208
14 Bouwplan voor verandering
Agroforestry — 211 Windhagen — 212 Beplante oeverzones — 214 Galerijbeplanting — 217 Realistische transitie — 219 Bosweides — 220 ‘Niet-bossen’ — 223 Bomen als veevoer — 225 De cash flow — 227 Van simpel tot complex — 227 Boslandbouw — 228
15 Hoe je een agrarisch ecosysteem gezond houdt
Afstemmen op de grond — 232 Meebewegen — 234 Mechanisch en scheikundig beheer — 235 Levend beheer — 237 Versnellen van opvolging en evolutie — 237 Niet gecompliceerd — 239 Ziekten en plagen — 240 Diversiteit zorgt voor evenwicht — 242 Spuiten maakt evenwicht onmogelijk — 242 Conclusie — 246
16 Planten en dieren veredelen
Hoe je het bekijkt — 249 Massaselectie — 250 De peer zonder naam — 253 Met de natuur meewerken — 256
17 Verdienmodellen
Weglekkend geld — 257 Winst en werkelijke waarde — 259 Ecosystemen herplanten — 260 De kosten omlaag brengen — 261 Het werk er uít ontwerpen — 263 Diversiteit is productiever — 265 Innovatiekracht — 268 Meer werkgelegenheid — 269 Stabiliteit tijdens transitie — 270 Je eigen pensioenvoorziening — 271 Opbrengsten en besparingen — 274 Zonder angst — 279
18 Permacultuur: jij en ik als pioniers
Eén stap tegelijk — 283 Met beide benen op de grond — 285 Prikkels geven — 284 Alleen de kleintjes redden het — 287 Middenin de ommekeer — 288
Dankwoord — 291 Appendix — 296 Register — 306
