“Wat kan ik doen om dat stoere boerenbedrijf dat jij hier beschrijft te helpen?!” Tijdens lezingen, workshops en opleidingen permacultuur die ik verzorg, krijg ik nog weleens deze zeer terechte vraag. En: “Waar zitten die bedrijven die goed boeren?”
Nu is het inderdaad belangrijk om deze te steunen… Antwoord onder de berichten op sociale media over deze blogpost dan ook vooral met bijvoorbeeld… Ik vind Pure Graze, Remeker, Tuinderij De Volle Grond fantastisch, want … (Links naar websites met lijstjes van dergelijke goede boeren zijn ook zeer welkom in de commentaren op sociale media.)
Maar wat ook belangrijk is, is dat we niet met zijn allen enkel bij enkele pioniers de deur plat gaan lopen terwijl er verder weinig verandert… Daarom vind ik het belangrijk om bij het doen van inkopen altijd kritisch te blijven, ons te blijven informeren, te kijken wat er lokaal verkrijgbaar is, en wat daaraan te verbeteren valt… Soms is het niet reëel voor een bedrijf om nu een volgende duurzaamheidsslag te slaan omdat het economisch niet lukt, en net zo goed is er ook niet altijd tijd voor een praatje met een bezoeker van de boerderijwinkel, bijvoorbeeld omdat het net de top is van de oogsttijd. Maar dan nog kan een vraag die veel gesteld wordt op een rustiger moment wel aandacht krijgen, al was het maar via een bericht aan iedereen op de website. En wie weet wat daar allemaal voor moois uit kan ontstaan: verdere toename van kennis over wat wel en niet kan (binnen het huidige economische systeem), meer crowdfunds voor vernieuwing, wat al niet …
… en ook een toename van inzicht in waar grotere veranderingen nodig zijn. Daarom zijn initiatieven als een @nder soort geld van Stro (Social Trade organisation), het theater ‘Door de bank genomen’ van De Verleiders, De Blije Bank, maar ook De War, Het Levende Dorp, Transition Towns, Omslag en andere kantelaars nu essentieel…
Met essentieel bedoel ik niet dat het alleen om de 1 draait, en niet om de ander., niet alleen om hét ene of om hét andere… Niet alleen-maar-praktijk of alleen-maar-theorie, geen alleen-maar-planten in plaats van dieren, geen hadden-we-maar-een-sterke-leider of links-in-plaats-van-rechts of alleen-maar dit-in-plaats-van-dat. Het is niet zo zwart-wit… Daar geloof ik niet in.
Voor mij zijn het allemaal schijntegenstellingen. Ik houd bij mijn keuze waarvoor ik me inzet wel rekening met de mate van verandering die een initiatief kan veroorzaken, en uiteraard met mijn eigen kennis en kwaliteiten.
Ook is het belangrijk waar ik plezier aan beleef. Want om met Rob Hopkins te spreken, “If it isn’t fun it isn’t sustainable”.
Hier gaat ook de projectmanagementmethode Dragon Dreaming van uit: dragon dreaming is een projectmanagmentmethode waarin duizenden jaren ervaring van Australische aboriginals ligt besloten. Ze bevat diepe patroonkennis. Stichting Permacultuur Onderwijs heeft dragon dreaming gebruikt bij het ontwikkelen van haar permacultuur-webschool en O boy, wat was dat een empowering experience! 🙂
Be the change! Wacht niet op deze of gene, loop niet allemaal als een kip zonder kip achter enkelen aan, maar zorg dat er veel meer komen, zonder de stoere pionier-pioniers te laten vallen….
Evenwicht en diversiteit daar draait het voor mij om.
[1000 drawings, in Cobra Museum te Amstelveen, maart 2013]
Marankes blog
Maranke Spoor is docent permacultuur, tegenwoordig ook in de interactieve permacultuur webschool van Stichting Permacultuur Onderwijs. Maranke begon al op jonge leeftijd als tuinier. Op elke plek waar ze woonde zorgde ze al snel voor een eetbare siertuin: op balkon en dakterras, in schooltuin en moestuin. Maranke is opgeleid als jurist, een beroep dat ze o.a. in de vorm van docent recht tot 2010 uitoefende, is initiator van www.weggeefwinkels.nl en sinds 2010 docent permacultuur. In die hoedanigheid verzorgde ze reeds vele opleidingen op het gebied van permacultuur/voedselbossen. Verder is ze sinds 2013 voorzitter van Stichting Permacultuur Onderwijs, vertaalde en bewerkte ze samen met haar collega Lucas Brouns Engelstalige permacultuur literatuur (Herstellende Landbouw van Mark Shepard en Permacultuur in je moestuin van Christopher Shein) en is ze illustrator en auteur, van: ‘Permacultuur, Wat is dat!?’, een eboek dat in juni 2015 is verschenen.