Mijn missie is ecosysteemherstel, het maken van de omslag van slopend naar opbouwend, onder andere met behulp van herstellende landbouw. Hamvraag is natuurlijk hoe gaan we dat bereiken.
Ik heb het geluk gehad in mijn leven veel te hebben mogen leren van oude wijze tuinmensen of boeren. Ik herinner me nog als de dag van gisteren hoe een van deze mensen tijdens een opleidingsdag zijn beklag deed over de regels die hem in de weg stonden op zijn pad naar natuurlijk werken.
Een beetje een ‘Everything I want to do is illegal’-verhaal zoals de inmiddels beroemde ‘lunatic farmer’ vertelt in zijn ‘lunatic tours’ op zijn boerderij en beschrijft in zijn gelijknamige boek*.
Ik probeerde zijn betoog vanuit mijn ambtelijk/juridische achtergrond samen te vatten door te zeggen: “U bedoelt dat de beleidsrealiteit niet langer overeenkomt met de ecologische realiteit?”
“Hoezo?” zei de man verbolgen. “Er is toch maar één realiteit?! De ecologische!!!”
En ik herinner me dat ik toen dacht: Mmzz, bestaat er een diepere wáárheid? Het zette me aan het denken.
We kunnen van alles bedenken aan beleidsdoelstellingen: zo veel minder koolstof, zuurstof, stikstof, en zo veel meer biodiversiteit… maar gaat dat echt iets veranderen?
Of komt het ondanks de nodige laagjes wol vooral weer neer op herverdelen van middelen van armer naar rijker?
En dan zijn mensen die kritisch durven te zijn, nu opeens rechts en dus slechter, als je de groene? status quo / politiek correcte / zogenaamd linkse, opvattingen kunt geloven?
Dat is wellicht een mooie Orwelliaanse truc, maar heeft het werkelijk een basis in de realiteit?
En zijn oplossingsrichtingen van het soort: “Dit moet centraal gestuurd worden opgelost, want de problemen zijn te ernstig om het anders te doen”, niet eerder een probleem dan een oplossing?
En is dit wat we werkelijk willen?**
En weten we überhaupt nog wat een ecosysteem is of nodig heeft?
Ik denk bij een ecosysteem aan een combinatie van levende wezens die wordt gekenmerkt door relaties tussen haar elementen. Zoiets laat zich moeilijk platslaan in tabellen en dergelijke.
Ik reserveer bewust ook ruimte voor niet-weten omdat we niet alles kunnen weten, hetgeen prima is.*** Niks meer te onderzoeken hebben zou bovendien ook saai worden zeg. Maar ik reserveer die ruimte ook omdat we anders het onmeetbare weer verontachtzamen, of erger: afdoen als onzin. Voor je het weet resulterend in heksenvervolging…
Terwijl de ‘heks’ (gewoon een wijs wezen, met een bovengemiddelde kennis van de ecosystemen waarvan we een onderdeel zijn) nu wellicht juist een deel van de oplossing is.
Dit dan naast, en in verbinding met (en in niet in plaats van), moderne westerse wetenschap en die van andere volkeren, culturen en hun geschiedenis.
Zo kunnen we volgens goed permacultureel gebruik diversiteit vieren.
Wellicht een goed alternatief voor de cancelcultuur, die zelfs elementen ten deel valt, zoals koolstof en stikstof, en vroeger fosfor. Om over diëten die hele voedingsstoffengroepen zoals koolhydraten, vetten of eiwitten, in de ban doen, nog maar te zwijgen.
Kan koolstof of stikstof of fosfor werkelijk hét probleem zijn? Of is er hier wellicht eerder sprake van een verstoring van kringlopen, dan van een behoefte aan een cancelcultuur?
Een verstoring die je mogelijk eerder oplost door die kringlopen weer te herstellen? Met behulp van onder andere herstellende landbouw?****
Met andere woorden permacultuur in plaats van cancelcultuur?
Voetnoten
*) Joel Salatin (2007). Everything I want to do is illegal. Polyface.
www.youbedo.com/boeken/everything-i-want-to-do-is-illegal-9780963810953?goeddoel=725 ,
www.polyfacefarms.com/everything-i-want-to-do-is-illegal/
**) Edward Herman & Noam Chomsky (1988). Manufacturing Consent: The Political Economy of the Mass Media. New York: Pantheon Books.
www.boekwinkeltjes.nl, https://twitter.com/EmbassyCat/status/730010451774418945, www.democracynow.org/2017/3/15/noam_chomsky_on_the_5_filters (korte video)
***) ‘The Limits to Measurement’. Public discussion by Christopher Brewster & Dougald Hine as part of the Västerås Conversations, 21 May, 2014. https://dougald.nu/the-limits-to-measurement-a-conversation-with-christopher-brewster/ Ook verschenen in The Dark Mountain nummer 7.
Met Christopher Brewster heeft Maranke ook gesproken op Festival Koppelting onder de titel ‘The measurable and the unmeasurable in the Anthropocene’. https://koppelting.org/en/festival2019/timetable Dat festival is misschien een aanrader voor je.
****) Mark Shepard (2013). Herstellende landbouw: Agro-ecologie voor boeren, burgers en buitenlui. Utrecht: Uitgeverij Jan van Arkel. Oorspr. titel: Restoration agriculture: Real-world permaculture for farmers. Uit het Amerikaans vertaald door Maranke Spoor en Lucas Brouns. permacultuuronderwijs.nl/herstellende-landbouw/
Marankes blog
Maranke Spoor is docent permacultuur, tegenwoordig ook in de interactieve permacultuur webschool van Stichting Permacultuur Onderwijs. Maranke begon al op jonge leeftijd als tuinier. Op elke plek waar ze woonde zorgde ze al snel voor een eetbare siertuin: op balkon en dakterras, in schooltuin en moestuin. Maranke is opgeleid als jurist, een beroep dat ze o.a. in de vorm van docent recht tot 2010 uitoefende, is initiator van www.weggeefwinkels.nl en sinds 2010 docent permacultuur. In die hoedanigheid verzorgde ze reeds vele opleidingen op het gebied van permacultuur/voedselbossen. Verder is ze sinds 2013 voorzitter van Stichting Permacultuur Onderwijs, vertaalde en bewerkte ze samen met haar collega Lucas Brouns Engelstalige permacultuur literatuur (Herstellende Landbouw van Mark Shepard en Permacultuur in je moestuin van Christopher Shein) en is ze illustrator en auteur, van: ‘Permacultuur, Wat is dat!?’, een eboek dat in juni 2015 is verschenen.