Tijdens een permacultuurworkshop die ik recent gaf heb ik een bekentenis gedaan… “Wij zijn blaadjesjagers!” Dit maakte al eerste reactie uit het publiek los… “Ohhh! Dat heb ik al gedacht maar ik durfde niet…” “Ja, en ik ook,” zei een ander, “ik vroeg het me af of ik dat niet zou moeten worden. Als je tenminste bedoelt wat ik denk dat je bedoelt…”
Ja, inderdaad: als er in de herfst mooie hopen blad op de straat liggen dan jagen we die na… Op de tegels ligt dat bladgoud maar in de weg, en dan zijn we de veegwagentjes graag voor… Wij gaan dus met de fietskar en een aantal hele grote zakken de straat op op zoek naar bladgoud. Hiermee vullen we onze zakken… “Ja maar, dan kan iedereen het zien!” zegt een van de cursisten… Jazeker, en als iemand ons aanspreekt, dan maken we een praatje! Dan leggen we het even uit; mensen zijn vaak best geïnteresseerd… “Welke boom is dat ook alweer?” vroeg een voorbijganger pas geleden bijvoorbeeld. “En wat ga je met dat blad doen?” Een dekentje voor onze tuin maken… Als wij onze tuin ‘winterklaar’ maken, dan voegen we organisch materiaal toe in plaats van het weg te halen…. “Ohh dat klinkt goed!” En weg was ze weer…
Nu vraag je je misschien af of het wel zoden aan de dijk zet voor je tuin zoiets, want een zak is natuurlijk zomaar vol en je hebt nogal wat nodig om de bodem goed te voeren. Jazeker wel, maar van de andere kant is het vooral volumineus materiaal, dus als je het flink aanstampt dan gaat er nog aardig wat in… We gaan er dan ook lekker op dansen als de zak vol is, zo stamp je het lekker aan!
“Doe je dat midden op straat?” vraagt een van de cursisten. Ja, midden op straat! Lekker dansen zouden meer mensen moeten doen… Het wordt er hooguit gezelliger van nietwaar? Wat zou jij ervan vinden als je meer dansende mensen op straat zou zien?
Marankes blog
Maranke Spoor is docent permacultuur, tegenwoordig ook in de interactieve permacultuur webschool van Stichting Permacultuur Onderwijs. Maranke begon al op jonge leeftijd als tuinier. Op elke plek waar ze woonde zorgde ze al snel voor een eetbare siertuin: op balkon en dakterras, in schooltuin en moestuin. Maranke is opgeleid als jurist, een beroep dat ze o.a. in de vorm van docent recht tot 2010 uitoefende, is initiator van www.weggeefwinkels.nl en sinds 2010 docent permacultuur. In die hoedanigheid verzorgde ze reeds vele opleidingen op het gebied van permacultuur/voedselbossen. Verder is ze sinds 2013 voorzitter van Stichting Permacultuur Onderwijs, vertaalde en bewerkte ze samen met haar collega Lucas Brouns Engelstalige permacultuur literatuur (Herstellende Landbouw van Mark Shepard en Permacultuur in je moestuin van Christopher Shein) en is ze illustrator en auteur, van: ‘Permacultuur, Wat is dat!?’, een eboek dat in juni 2015 is verschenen.
De plek waar ik 7 november een benefietlezing /tegenlicht meetup over permacultuur houd is een heel bijzondere. Nederland kent een aantal prachtige transitie-initiatieven, daar waar er aan een plan B gewerkt wordt, voor een nieuwe netwerksamenleving, passend in veranderende tijden gekenmerkt door klimaatverandering, een crisis in de rechtstaat/democratie, overspecialisatie, en noem maar op. Waar pioniers werken die ervoor kiezen om onderdeel van de oplossing te zijn in plaats van onderdeel van het probleem.
Veel meer verbindingen, dan met blote oog te zien
DeWAR in Amersfoort is hiervan een prachtig voorbeeld: ze is een heel brede broedplaats en transitie-initiatief. Ze is dus zeker niet een puur culturele broedplaats zoals regelmatig gesuggereerd wordt. Sterker nog, een enkel woord als omschrijving schiet eigenlijk steeds tekort.
Er zijn in DeWAR zeker kunstenaars maar kunstenaar is een hokje dat voor lang niet iedereen aldaar passend is. Ze bestaat uit pioniers van velerlei aard, van technische & bio-labdieren tot juristen, economen, theatermakers, permaculturisten & andere ondernemende (!) wereldversleutelaars, en meer, veel meer dan ik hier kan omschrijven.
Het barst er met andere woorden van de diversiteit. En vaak is het ook nog zo dat er een combinatie van deze zaken verenigd is in een persoon; diverse persoonlijkheden dus. Diversiteit draagt bij aan veerkracht en diversiteit is ook de kern van permacultuur.
Als je zoiets uit haar omgeving losrukt dan maak je heel erg veel stuk, net zoals het zeer de vraag is of een plant of dier dat onnadenkend uit haar ecosysteem losgerukt wordt, en op een andere plaats met hele andere omstandigheden wordt neergemikt, het overleeft: ze mist dan namelijk ook een hoop, vaak essentiële, verbindingen. Op de locatie van DeWAR zijn heel veel verbindingen ontstaan, heel veel meer dan je ooit met het blote oog zien kunt. De veerkracht die daaruit voortvloeit gooi je met het badwater weg als je zoiets verplaatsen of verspreiden wilt… niet doen dus!
“Een stoet van zo’n 400 mensen van De WAR trekt in parade naar het stadhuis om hun bezorgdheid te uiten bij de voorgenomen verkoop van het terrein aan een projectontwikkelaar. Er zijn tenminste 12 mobiele opstellingen mee met informatie over evenzoveel initiatieven die onderdak vinden in De WAR, bedoeld om raadsleden een beter zicht te geven op wat zich daar allemaal afspeelt. Het is een gedenkwaardige bijeenkomst waarbij de hal van het stadhuis afgeladen vol staat.” [bron: logboek DeWar, 11 oktober 2016] (filmbeelden via de link verderop hier in deze blogpost)
En waar interdisciplinariteit tegenwoordig zelfs op de langst bestaande universiteiten hip aan het worden is, en men verwoede, dappere pogingen doet uit het specialistische kokerdenken los te raken is dat bij deWAR de tweede of wellicht zelfs de eerste natuur, want daar heerst er geen ‘zo hoort het nu eenmaal’. Er is vooral open mindedheid, ruimte voor vernieuwing. En dat, terwijl de fysieke ruimte al een tijdje knelt, want DeWAR huurt nu één derde van de oude luciferfabriek (Warren Jenkinson-complex) maar zou waarschijnlijk het geheel vlot kunnen vullen met meer pionierende huurders, die niet alleen elkaar maar de hele samenleving versterken kunnen. De plek waar deWAR nu zit is daarvoor uitermate geschikt. Het is er bepaald geen saai bedrijfsverzamelgebouw waar de mensen een specifiek omschreven beroep hebben of iedere kunstenaar vooral op zijn eigen eilandje bezig is en doorgaans veilig binnen zijn eigen hokje blijft. Er is ook bepaald geen introverte subcultuur, maar veel meer een openbare plaats waar iedereen welkom is. Je komt er aan en ziet een stukje stadstuin en het kascafé (in een kas dus), een plek waar je welkom bent, of je er nu vaak activiteiten bezoekt of er nog nooit eerder geweest bent.
Het is een soort van moderne meent (commons), een woord direct verwant aan het woord gemeente, een plek die maatschappelijke functies vervult. Mede daarom vond (en vind) ik het ook logisch dat de gemeente dit stukje van haar vastgoed verhuurt aan DeWar. Flink subsidie erop toe geven zou logisch zijn (immers nog altijd veel goedkoper dan als gemeente zelf deze rol proberen te vervullen)… Maar daar vraagt DeWar niet eens om: de boel bedruipt zichzelf al jaren.
Desondanks komt zo’n vrije plaats als DeWar al snel een beetje bedreigend over, hoezeer de betrokkenen ook hun best doen. Alleen al het niet-in-hokjes-passen is eng, daarom is het best te begrijpen dat er een mismatch lijkt te zijn tussen de gemeente en DeWar; hier is niet eens onwil voor nodig, want beide organisaties zijn naar hun aard zo verschillend (en politicus of ambtenaar zijn in deze tijd kent ook zo haar uitdagingen) dat het met de beste wil van de wereld nog moeilijk is elkaar te begrijpen. En toch blijft het essentieel te proberen elkaar te vinden. DeWar heeft de gemeente, en andere betrokkenen alweer een uitnodiging gestuurd, denkt u mee?
Stuiteren
U kunt er de samenleving letterlijk mee vooruit helpen. Uit de enorme steun die DeWar ontvangt blijkt maar weer dat hier vanuit zeer diverse hoeken, enorm veel behoefte aan is.
Er gebeurt zo veel in DeWar en het is allemaal zo interessant, dat ik uit moet kijken dat mijn hoofd er niet te hard van gaat stuiteren, en ik helemaal in DeWAR raak of ehhh is dat juist opzet ~ of zelfs noodzaak?!
Benefietlezing over permacultuur
7 november a.s. geef ik op DeWar een benefietlezing over permacultuur, in de vorm van een Tegenlicht-Meetup.Maandag 7-11-2016 Tijden 19-22uLocatie De War (www.dewar.nl)Organisatie Maranke Spoor (Stichting PermaCultuur Onderwijs) en Laura (De War en andere voedselinitiatieven)Onderwerp De Stad als voedselbronBijdrage: Op www.dewar.nl staat wat jij kunt doen, bijdragen, alle steun wordt zeer gewaardeerd!!Om 19uur wordt de uitzending Groen Goud van VPRO TegenLicht gekeken http://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2011-2012/groen-goud.htmlDaarna neemt Maranke Spoor het woord, en nog enkele anderen, daarna vind een dialoog plaats. Met o.a. Het Voedselcollectief (Abel Herzbergen), CSA eemstadboerderijen, Tuinpark Laakzijde, het eveneens bedreigde Franciscaans millieuproject Stoutenburg, en diverse anderen.
Na deze sprekers gaat ‘Open Toko’ van start. Met deze Toko gaan we samen op zoek naar de mogelijkheden om de stad als voedselbron om te zetten.
Maranke Spoor is docent permacultuur, tegenwoordig ook in de interactieve permacultuur webschool van Stichting Permacultuur Onderwijs. Maranke begon al op jonge leeftijd als tuinier. Op elke plek waar ze woonde zorgde ze al snel voor een eetbare siertuin: op balkon en dakterras, in schooltuin en moestuin. Maranke is opgeleid als jurist, een beroep dat ze o.a. in de vorm van docent recht tot 2010 uitoefende, is initiator van www.weggeefwinkels.nl en sinds 2010 docent permacultuur. In die hoedanigheid verzorgde ze reeds vele opleidingen op het gebied van permacultuur/voedselbossen. Verder is ze sinds 2013 voorzitter van Stichting Permacultuur Onderwijs, vertaalde en bewerkte ze samen met haar collega Lucas Brouns Engelstalige permacultuur-literatuur (Herstellende Landbouw van Mark Shepard en Permacultuur in je moestuin van Christopher Shein) en is ze illustrator en auteur van: ‘Permacultuur, Wat is dat!?’, een eboek dat in juni 2015 is verschenen.
